Organisaties zijn samenwerkingsnetwerken

Een organisatie is een knooppunt van menselijke interacties: met klanten/cliënten, medewerkers, partnerorganisaties, enzovoort. Als een goede samenwerking zoek is, dan gaan we niet van op afstand beginnen te fixen met processen en blauwdrukken, maar kunnen we beter beginnen met het van binnen uit werken aan betere relaties tussen mensen.

We werken constant samen

Thuis, op werk, in het verkeer, … alles wat we doen en creëren is mogelijk dank zij samenwerking. De hele natuur is een voorbeeld van samenwerking. Alles is verbonden met alles. Ook ons eigen lichaam is een ingewikkeld systeem van wonderlijke samenwerking. Als een baby geboren wordt, dan zijn de hersentjes maar half ontwikkeld en kunnen ze alleen voluit beginnen te functioneren dank zij de input en interacties van mensen in zijn omgeving. We kunnen gewoon niet zonder de anderen! 

Samenwerking is niet evident

Omdat we constant samenwerken, hebben we als mensen een vaak onbewuste expertise opgebouwd over wat helpt om goed met anderen overeen te komen. Ondanks die expertise kan het soms een hele uitdaging zijn om goed met anderen samen te werken. Jan, een toegewijde manager zit thuis. Een burn-out wil hij het niet noemen, maar hij heeft er wel even genoeg van. Zijn laatste dag op het werk begon banaal. De brainstorm, escaleerde opeens in een blamestorm: “Waarom had hij het zo had aangepakt? Wat had hij wel gedacht? Waarom had hij weer zo nodig zijn zin moeten doordrijven?”  Het gezeur hield aan en een scheve opmerking over zijn leiderschap was de spreekwoordelijke druppel. Hij ging naar huis. Leeg en gefrustreerd. 

Wat is er nodig om goed te kunnen samenwerken met anderen? De zelfdeterminatietheorie stelt dat aan 3 basisbehoeften voldaan moet worden om te kunnen floreren: autonomie (je kan kiezen voor wat je doen), competentie (je voelt je competent) en verbondenheid (je betekent iets voor anderen en anderen betekenen iets voor jou). Als onze relaties gekenmerkt worden door autonomie, verbondenheid en waardering, dan voelen we ons goed en kunnen we ook vlot samenwerken. Is er een tekort, dan voelen we ons slechter en gaan we compensatiegedrag vertonen: afhaken, dwarsliggen, irritatie. 

Oplossingsgericht samenwerken

Wanneer we vanuit een oplossingsgerichte manier willen samenwerken met anderen, is het goed en belangrijk om niet in de “one-down” of de “one-up” te gaan staan. In een goede relatie is er evenzeer aandacht voor wat jij ervaart, wat jij belangrijk vindt en wat jij van de ander nodig hebt om goed te kunnen samenwerken. Pas dan kan je elkaar on “eye level” ontmoeten en komen tot een respectvolle samenwerking.